ကာမဂုဏ္မခံစားဘဲ တရားအားထုတ္ေနေသာ သူတို႔ကို(ဗုဒၶသံဃာ) သူေတာ္သူျမတ္မ်ား အျဖစ္ ယခုေခတ္လူတို႔က အသိအမွတ္ျပဳၾကေသာ္လည္း ထိုပုဂၢိဳလ္တို႔၏ က်င့္စဥ္သည္ ဤကမၻာ၊ ဤလူ႔ဘံုႏွင့္ အံမ၀င္၊ ခြင္ မက်ေစကာမူ သူတို႔၏ ၀ါဒသည္ ၾကာရွည္ေလးျမင့္စြာ တည္တံ့မည္ဟု လူတို႔ယံုၾကည္ၾက၏။
ဗုဒၶသံဃာသည္ လူ႔သမိုင္း၌ အသက္အရွည္ဆံုးအဖြဲ႔ျဖစ္၏။ စစ္တပ္သေဘၤာႏွင့္ တရားသူၾကီးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေသာ ကမၻာ့အင္ပါယာႏိုင္ငံၾကီးမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းသံုးရာထက္ ပို၍ မတည္တံ့ခဲ့ေခ်။ ေလာဘ၊ ေဒါသႏွင့္ ေမာဟ ေပၚ၌တည္ေဆာက္ထားေသာ ထိုအင္ပါယာၾကီးမ်ား သည္ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ျခိဳးျခံစြာက်င့္မႈ၊ သတၱ၀ါမ်ားကို ၾကင္နာသနားမႈ၊ စိတ္ႏွိမ့္ခ်မႈ၊ ဘာ၀နာပြားမ်ားမႈ စေသာ လူအမ်ား အထင္အျမင္ေသးသည့္က်င့္စဥ္ျဖင့္ မထင္ရွား၊ ဗုဒၶသံဃာ သည္ ကား ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္တည္ျမဲခဲ့၏။ ဤအခ်က္ကို ေထာက္ခ်င့္၍ အင္ပါယာၾကီးမ်ား၏ ေနာက္ကြယ္ရွိ ဒႆန အေတြးအျမင္မွာ အလြန္တိမ္၍ ဗုဒၶသံဃာ၏ အေျခခံတရားမွာ နက္နဲသည္ဟု ကၽြႏု္ပ္တို႔သိရွိနားလည္ၾကရေပမည္ ဟု ဥေရာပ ဗုဒၶစာေပပညာရွင္ ေဒါက္တာ Edward Conze ၏ Buddhism – It’s Essence and Development စာအုပ္တြင္ ေရးသားထားသည္။
ဗုဒၶ၀ါဒသည္ အာဏာျဖင့္ ဦးစီးေဆာင္ရြက္မႈစနစ္၊ အမိန္႔ေပးစနစ္ကိုပယ္၍ လြတ္လပ္စြာ ဆင္ျခင္သံုး သပ္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္မႈကို အားေပးေသာ၀ါဒျဖစ္၏။ ဤအယူသည္သာမွန္၍ အျခားအယူ အားလံုးသည္ အခ်ည္းႏွီးျဖစ္သည္ဟု မထင္မွတ္သင့္ ဟူေသာ ဗုဒၶဩ၀ါဒကို လက္ခံထားေသာသူ၏ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚယံုၾကည္ခြင့္ကုိ ေလးစားရေပမည္။
ဗုဒၶ၏သံဃာအဖြဲ႔အစည္း ယခုကဲ့သို႔ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွည္ၾကာရျခင္းမွာဗုဒၶသည္ သံဃာ ကိစၥမ်ားကို ညီညီညြတ္ညြတ္ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အေလးအနက္ေဟာ၏။ ဗုဒၶလိုလားေသာ ညီညြတ္မႈ သည္ အခုေခတ္လူမ်ား နားလည္ေသာ အမ်ားစုညီညြတ္မႈမဟုတ္ေပ။ ရဟန္းဦးေရနည္းပါးေသာ၊ သံဃာ၏သမိုင္းဦးေခတ္ႏွင့္ ဆီေလ်ာ္ေသာ က်ပ္ျပည့္တင္းျပည့္ ညီညြတ္မႈမ်ိဳးျဖစ္၍ သံဃာ၏ ဥပုသ္ျပဳမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား၌ အထင္အရွားေတြ႔ရ၏။
တေသြး၊ တသံ၊ တမိန္႔စနစ္ကို ဆန္႔က်င္၍ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္မႈကိုအားေပးေသာ ဗုဒၶသံဃာသည္ ဒီမိုကေရစီ၀ါဒကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေသာအဖြဲ႔ျဖစ္၏။ အာဏာရွင္စနစ္ၾကီးစိုးေသာ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ မ်ား၌ အဖိႏွိပ္ခံ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ မွီခိုအားထားရာျဖစ္၍ ပုဂၢလိကလြတ္လပ္မႈလြန္ကဲျပီး တဘက္စြန္း ေရာက္ေနေသာ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား၌မူ ဗုဒၶ၏ အလယ္လမ္းစဥ္ကို ေဖာ္ညႊန္းေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္၏ ဟု ဦးေအးေမာင္၏ ဗုဒၶ ႏွင့္ ဗုဒၶ၀ါဒ စာအုပ္တြင္ ဆိုထားသည္။
ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔၏အျခားထူးျခားေသာအေၾကာင္းတခုမွာ သံဃာအဖြဲ႔၌ ရဟန္းတို႔၏ ပုဂၢလိက လြတ္လပ္မႈကို ထိပါးခ်ဳပ္ခ်ယ္မည့္ အာဏာရေခါင္းေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မရွိျခင္းျဖစ္၏။
ဗုဒၶႏွင့္ သံဃာ၏ဆက္ဆံမႈကို ဘုရင္ႏွင့္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔၏ ဆက္ဆံမႈႏွင့္ပံုခိုင္းျခင္းသည္ မွား၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဘုရင္သည္ ႏိုင္ငံလူထု၏ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္၍ဗုဒၶသည္ကား သံဃာက မိမိအား ဦးစီးေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ စြဲမွတ္ထားျခင္းကို မလိုလားေခ်။အာနႏၵာ… ငါသာလွ်င္ သံဃာကို ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ျပဳအံ့၊ သံဃာသည္ … ငါအားသာလွ်င္အားကိုးရန္ရွိလတၱံ ဟူေသာ စိတ္ဆႏၵသည္ ငါဘုရား၌မရွိ ဟု မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္တြင္ ေဟာၾကားထားသည္။
ပုဂၢိဳလ္ကိုးကြယ္မႈစနစ္ (သို႔) အာဏာရွင္စနစ္သည္ ဗုဒၶ၏အလိုဆႏၵႏွင့္လံုး၀ဆန္႔က်င္ေသာ စနစ္ျဖစ္ ၏။ သူမိုက္သည္ မိမိ၌မရွိေသာ ဂုဏ္သတင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ရဟန္းတို႔၏ဦးစီးေခါင္း ေဆာင္အျဖစ္ ကိုလည္းေကာင္း၊ ေက်ာင္း၌အစိုးရျခင္းကိုလည္းေကာင္း၊ လူပရိသတ္၏ပူေဇာ္ျခင္းကိုလည္းေကာင္း အလိုရွိ၏ - ဟုလည္း ဓမၼပဒ ဂါထာ ၇၃ တြင္ ေဟာခဲ့ပါသည္။
ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္ျပဳျပီးေနာက္ ဘိကၡဳသံဃာသည္ ဗုဒၶအလိုဆႏၵ ႏွင့္အညီေခါင္းေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မရွိေသာ ဘာသာေရးအဖြဲ႔ျဖစ္လာ၏။
၀ႆာကာရအား အရွင္အာနႏၵာ၏ မိန္႔ၾကားရာတြင္ ပု႑ားၾကီး ငါဘုရားကြယ္လြန္ေသာအခါ ဤရဟန္း သည္ သင္တို႔၏ ကိုးကြယ္စရာ ျဖစ္လတၱံဟု ဘုရားရွင္ ထားအပ္ေသာ တပါးေသာ ရဟန္းမွ်သည္ မရွိဟု ဆိုခဲ့သည္။
သို႔ျဖစ္၍ ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔၌ သူတပါးအား အမိန္႔ေပးႏိုင္ေသာအာဏာရေခါင္းေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မရွိ၊ သံဃာ့ကိစၥမ်ားကို စီမံေဆာင္ရြက္ရန္ သံဃာက တာ၀န္လႊဲအပ္ထားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားရွိသည္မွန္၏။ သို႔ရာတြင္ ထိုပုဂၢိဳလ္သည္ မိမိသေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ျပဳျခင္းမဟုတ္ဘဲ သံဃာ၏ကိုယ္စား ျပဳမူေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အထူးသတိျပဳရ၏။
ထိုရဟန္းသည္ တဖန္သံဃာ၏ အမႈတို႔၌ စြမ္းႏိုင္၏။ သံဃာ၏ကိစၥတို႔၌ ေကာင္းစြာခံယူ၏။ ရဟန္းအေပါင္းက ေစသည္ရွိေသာ္ လိုက္နာ၏။ ထိုသို႔လိုက္နာသျဖင့္ ငါျပဳ၏ ဟူ၍ မေထမဲ့ျမင္မျပဳရ ဟု မဟာ၀ဂၢပါဠိေတာ္၌ ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။
ဗုဒၶသည္ စစ္မွန္ေသာ ဓမၼသေဘာကိုသာ လက္ခံက်င့္သံုးသူျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ဗုဒၶသံဃာ အဖြဲ႔ကိုလည္း ဓမၼတရားသေဘာအရသာဖြဲ႔စည္းထားသည္။ ဥပဇၨ်ာယ္ဆရာသည္ တပည့္ထက္ ရဟန္း၀ါၾကီး၍ တတ္သိလိမၼာသည္မွန္ေသာ္လည္း စင္စစ္အျမဲအျပစ္ကင္းေသာသူ မဟုတ္ရကား လမ္းမွားေနေသာ ဆရာအား အမွန္ကိုညႊန္ျပရန္မွာ တပည့္၏ ၀တၱရားျဖစ္ေၾကာင္း ၀ိနည္းေတာ္၌ ျပဆိုထား၏။
ဆရာသည္ မေမြ႔မေလ်ာ္ျခင္းျဖစ္ၾကအံ့၊ တပည့္သည္ ဆရာအား အရပ္တပါးသို႔ ကိုယ္တိုင္ေခၚေဆာင္ သြားရမည္။ သူတပါးကိုေသာ္လည္းေကာင္း ေခၚေဆာင္သြားေစရမည္။ ဆရာအား တရားစကားကိုမူ လည္း ေဟာေျပာရမည္။ ဆရာအား ေတြးေတာမႈ သံသယ ကုကၠဳစၥျဖစ္အံ့၊ တပည့္သည္ပယ္ ေဖ်ာက္ရ မည္။ ဆရာသည္ မွားေသာအယူ ယူျငားအံ့၊ တပည့္ကေျဖရွင္းရမည္။ တရားစကားကိုမူလည္း ေဟာေျပာရမည္ဟု ၀ိနည္းေတာ္တြင္ ေဟာခဲ့သည္။
၀ိနည္းပါဠိေတာ္မ်ားကို ေထာက္ခ်င့္၍ ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔တြင္ ဆရာႏွင့္ တပည့္၏ဆက္ဆံမႈသည္ပင္ အထက္ႏွင့္ ေအာက္ ဆက္ဆံမႈမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ အတူေနမိတ္ေဆြႏွစ္ဦး၏ တန္းတူရည္တူ ဆက္ဆံမႈ မ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္း သိအပ္၏။ ဤသို႔ အဆင့္အတန္းခြဲျခားမႈမရွိျခင္း၊ မည္သူ႔ကိုမွ်အာဏာ အပ္ႏွင္းမထား ဘဲ အဖြဲ႔၀င္အားလံုး လြတ္လပ္မႈရွိျခင္းသည္ ဗုဒၶသံဃာ၏ ထူးျခားေသာ လကၡဏာ ျဖစ္သည္။
ဘီစီေျခာက္ရာစုေခတ္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံငယ္မ်ား၌ခတၱိယေခါင္းေဆာင္တို႔သည္ မၾကာခဏ စည္းေ၀း၍ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ မဲဆႏၵျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ျခင္း စေသာဒီမိုကေရစီနည္းမ်ားျဖင့္ တိုင္းေရး ျပည္မႈကိစၥမ်ားကို စီမံေဆာင္ရြက္ၾက၏။ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္၌ ဗုဒၶက ၀ဇၨီမင္းတို႔သည္ မၾကာခဏ အညီအညြတ္စည္းေ၀း၍ တိုင္းေရးျပည္မႈကိစၥမ်ားကို ေဆာက္ရြက္ၾကသည့္ နည္းတူ ရဟန္းတို႔ သည္ မၾကာခဏစည္းေ၀း၍ သံဃာကိစၥမ်ားကို အညီအညြတ္ေဆာင္ရြက္ေနၾက သမွ်ကာလပတ္လံုး ၾကီးပြားတိုးတက္ရန္ရွိေၾကာင္း မိန္႔ၾကားေသာစကားကို သတိျပဳအေလးထားသင့္ေပသည္။
ထို႔အျပင္ ဗုဒၶ၀ါဒႏွင့္ ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔သည္ ဘုရင္မ်ားအုပ္စိုးေသာ ေကာသလ၊မဂဓ စသည့္ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား၌ လည္းထြန္းကားခဲ့၏။ သို႔စဥ္လ်က္ ဗုဒၶသံဃာ၌ ဘုရင္ကဲ့သို႔ေသာ အာဏာပါ၀ါ ပိုင္ပုဂၢိဳလ္မရွိျခင္းသည္ ဗုဒၶကိုယ္တိုင္က လြတ္လပ္မႈကို ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုး၍ ရဟန္းတို႔၏ ပုဂၢလိကလြတ္လပ္မႈကို အားေပးလိုျပီး အာဏာစက္ကို မလိုလားေၾကာင္း မွတ္ယူထုိက္သည္။
ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔သည္ တေသြး၊ တသံ၊ တမိန္႔ စနစ္ကို ဆန္႔က်င္၏။ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ လူတိုင္း၏လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ေတြးေခၚမႈကိုေလးစား၏။ မိမိအယူကိုျမွင့္တင္၍အျခားအယူအားႏွိမ့္ခ်ျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ျခင္းကို တားျမစ္၏။ ရဟန္းသည္ အလိုနည္း၍ သားမယားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္းဥစၥာ သံေယာဇဥ္လည္း မရွိရ ကား စဥ္းစားေတြးေခၚ၍ အမွန္တရားကို ရွာၾကံရာ၌ မ်ားစြာလြတ္လပ္၏။ စင္စစ္ကမၻာ့ဘာသာ၀ါဒ သမိုင္း၌ ဗုဒၶသံဃာသည္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လြတ္လပ္မႈကို အမ်ားဆံုး ဦးစားေပးေသာ ဘာသာေရး အဖြဲ႔ျဖစ္ေၾကာင္းယံုမွားဖြယ္မရွိေပ။
ဗုဒၶအလိုအရ ရဟန္းသံဃာသည္ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ မင္း၊ မႉးမတ္၊၀န္ၾကီးတို႔ႏွင့္ ဆက္ဆံရာ၌ အထူးဆင္ျခင္ ရ၏။ ဗုဒၶသည္ မင္း၏ နန္းေတာ္သို႔ ရဟန္းတို႔မၾကာခဏ သြားလာျခင္း၏အျပစ္ကို ေဟာၾကားခဲ့၏။ စစ္တပ္မ်ား စစ္ေရးျပျခင္း၊ စစ္ခ်ီတက္ျခင္းကိုၾကည့္ရွဳေသာ ရဟန္းသည္ပါစိတ္အာ ပတ္သင့္၏။ စင္စစ္ သံဃာအဖြဲ႔ မ်ားသည္ ႏိုင္ငံအစိုးရတို႔၏ အားေပးကူညီမႈကို မရရွိပါက ၾကာရွည္တည္တ့ံမည္မဟုတ္ေခ်။
ေရွးအိႏၵိယ သကၠတ ဥပေဒက်မ္းမ်ား၌ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းတို႔၏စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားကို ဘမယဥပေဒဟုေခၚ၍ ယင္းတို႔ကို ဘုရင္မ်ားက ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည္။ ေဖာက္ဖ်က္သူမ်ား အားအေရးယူမည္ဟုဆို၏။
အုပ္စိုးသူမင္းေကာင္းမင္းျမတ္မ်ားကသာ သာသနာအက်ိဳးႏွင့္ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔ၾကီး စည္ပင္တိုးတက္ျပီး သူေတာ္ ေကာင္းတရားမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶသည္ အုပ္စိုးသူ အစိုးရမင္းတို႔၏ အက်င့္သီလ ေကာင္းမြန္ေရးကိုအေလးေပးေသာအားျဖင့္ မင္းေကာင္း မင္းျမတ္တို႔က်င့္အပ္ေသာ ( ရာဇဓမၼ ) တရား ၁၀ ပါးကို ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။
စကၠ၀တၱီသီဟနာဒသုတ္တြင္ မင္းေကာင္းအစိုးရေကာင္းတို႔မည္သည္ မိမိတို႔ျပဌာန္းလိုေသာ ဥပေဒကို ေကာင္းစြာသိရွိနားလည္မႈွရွိရမည္။ ငါ့မွာ ဥပေဒျပဌာန္းခြင့္အာဏာရွိသည္ဆိုကာမွ် သေဘာထားျဖင့္ ျပဌာန္းျခင္းမျပဳအပ္။ တရားဥပေဒကို ျပဌာန္းရာ၌အေၾကာင္းယုတၱိခိုင္လံုမႈရွိျပီး စိတ္ႏွလံုးေကာင္း ျဖင့္သာ ျပဌာန္းရမည္ ဟု မိန္႔ဆုိခဲ့၏။
ဗုဒၶသည္ ရဟန္းတို႔၏ ညီညြတ္မႈ၊ လူတို႔၏ ညီညြတ္မႈကို လိုလားေတာ္မူရကားဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦးအား လည္းေကာင္း၊ အုပ္စုအခ်င္းခ်င္းကြဲျပားေသာအဖြဲ႔မ်ားၾကားအားလည္းေကာင္း ျပန္လည္သင့္ ျမတ္ေအာင္ျပဳျခင္းသည္ စင္စစ္ ဗုဒၶဩ၀ါဒႏွင့္ အညီျဖစ္၏။ ရဟန္းသည္ ကြဲျပားေသာ သူတို႔ကို ေစ့စပ္တတ္၏။ညီညြတ္သူတို႔ကို အားေပးတတ္၏။ ညီညြတ္မႈ၌ ေမြ႔ေလ်ာ္ေလ်ာ္ပိုက္၏။ ညီညြတ္မႈကို ျပဳေသာစကားကို ဆိုေလ့ရွိ၏ ဟု မဇၥ်ိမနိကာယ္၊ စူဠပတၱိ ပေဒါမသုတ္တြင္ ေဟာထားသည္။ ဤတရားေတာ္အရ ျမတ္ဗုဒၶသည္ သူ၏သံဃာမ်ားအား ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ညီညြတ္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အားေပးေၾကာင္း သတိမူထိုက္သည္။
ဗုဒၶ၏ ရဟန္းသံဃာမ်ားအေပၚ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားကို မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္တြင္ အထင္အရွားေတြ႔ရ သည္။ ရဟန္းတို႔ အၾကင္မွ်ေလာက္ ကာလပတ္လံုး အသင္တို႔သည္ အစဥ္မျပတ္စည္း႐ံုးညီညြတ္စြာ သံဃာကိစၥကို ျပဳလုပ္၍ေန၏။ အၾကင္မွ်ေလာက္ ကာလပတ္လံုး အသင္တို႔သည္ သံဃာတာ၀န္ဟူသမွ်ကို ေဆာင္ရြက္ေန၏။ အၾကင္မွ်ေလာက္ ကာလပတ္လံုး သံဃာ၏ စည္းကမ္းဥပေဒ တခုခုကို မက်ဴးလြန္၊ မေဖာက္ဖ်က္၊ အၾကင္မွ်ေလာက္ ကာလပတ္လံုး အသင္တို႔သည္ မိမိတို႔၏ သီတင္းသံုးေဖာ္အားလံုး၏ ခ်မ္းသာေရးကို ေၾကာင့္ၾက၍ေနၾက၏။ ထိုမွ်ေလာက္ကာလပတ္လံုး အသင္တို႔သည္ ဆထက္ထမ္းပိုး တိုးတက္မႈ ရွိေနေပလိမ့္မည္။ ဆုတ္ယုတ္မႈရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေပ ဟု ေဟာခဲ့ပါသည္။
ဗုဒၶက ယခုအခါတြင္ သင္တို႔သည္ မိမိ ကုိယ္ကိုသာလွ်င္ မိမိ၏မွီခိုအားထားရာ ျပဳလုပ္ၾကေလာ့။ ဤ သံသရာပင္လယ္၌ မိမိကိုယ္ကိုသာလွ်င္ ကၽြန္းျပဳလုပ္ၾကေလာ့။ ဓမၼကို မိမိ၏ကၽြန္းျပဳလုပ္ၾကေလာ့။ ဓမၼကို ကိုးစားၾကေလာ့ ဟုလည္း မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
ဗုဒၶကြယ္လြန္ခ်ဳပ္ျငိမ္းျပီးသည့္ေနာက္ ငါတို႔၏ ဆရာမရွိေတာ့ျပီ ဟု သင္တို႔ ေတြးထင္ေကာင္း ေတြးထင္ၾကေပလိမ့္မည္။ စင္စစ္ေသာ္ကား ငါပရိနိဗၺာန္၀င္စံခ်ဳပ္ျငိမ္းသြားျပီးေနာက္ ငါညႊန္ျပထားခဲ့သည့္ တရားဓမၼႏွင့္ ၀ိနည္းအဆံုးအမမ်ားသည္ သင္တို႔၏ ဆရာပင္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္ ဟုလည္း တရားဓမၼႏွင့္ ၀ိနည္းကို ေစာင့္ထိန္းအားကိုးၾကဟု မိန္႔ဆိုခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚ၌ ဗုဒၶဘာသာ အထြန္းကားဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္သည္ဟုျမန္မာဗုဒၶ၀ါဒီတို႔ ယံုၾကည္ၾက၏။ စင္စစ္ ေက်ာင္း၊ ကန္၊ ဘုရား၊ ေစတီ၊ ပုထိုး ေပါျမားျခင္း၊ပိ႗ကတ္စာေပကို အာဂံုေဆာင္ေသာသူမ်ားရွိျခင္းသည္ သာသနာထြန္းကားေသာ အစစ္အမွန္လကၡဏာမ်ားဟု ဆိုႏိုင္ရန္ ခက္ခဲသည္။ ဗုဒၶဩ၀ါဒကို အျမဲ လိုက္နာက်င့္သံုးေသာ ပုဂၢိဳလ္ေပါမ်ားမွသာ ဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားသည္ဟ ုဆိုႏိုင္ေၾကာင္း မွတ္သားထားသင့္ေပသည္ဟု ဦးေအးေမာင္က သူ၏ ဗုဒၶႏွင့္ဗုဒၶ၀ါဒ စာအုပ္တြင္ သတိေပးထားသည္။
ယခုအခါ စစ္အာဏာရွင္ မိစၦာ၀ါဒီမ်ားၾကီးစိုးခ်ဳပ္ကိုင္ေနေသာျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶ၏ သာသနာႏွင့္ ရဟန္း၊သံဃာ အပါအ၀င္ စစ္မွန္ေသာ ဓမၼတရားအားလံုးတို႔သည္ စစ္အာဏာစက္ေအာက္တြင္ ညွိဳးမွိန္ၿပီး ဖိႏွိပ္၊ ဖမ္းဆီး၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းခံေနရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သာသနာကို ႐ိုေသေလးစား ယံုၾကည္အားကိုးေသာ ရဟန္း၊ သံဃာႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္အေပါင္းတို႔သည္ ဗုဒၶ၏ မြန္ျမတ္ေသာသာသနာ အတြက္ အဓမၼတရားေတြ ကို အသက္ေပးကာ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ျဖစ္ေပသည္။
ဧရာ၀တီမွ ကူးယူေဖၚျပသည္။
ဗုဒၶသံဃာသည္ လူ႔သမိုင္း၌ အသက္အရွည္ဆံုးအဖြဲ႔ျဖစ္၏။ စစ္တပ္သေဘၤာႏွင့္ တရားသူၾကီးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေသာ ကမၻာ့အင္ပါယာႏိုင္ငံၾကီးမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းသံုးရာထက္ ပို၍ မတည္တံ့ခဲ့ေခ်။ ေလာဘ၊ ေဒါသႏွင့္ ေမာဟ ေပၚ၌တည္ေဆာက္ထားေသာ ထိုအင္ပါယာၾကီးမ်ား သည္ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ျခိဳးျခံစြာက်င့္မႈ၊ သတၱ၀ါမ်ားကို ၾကင္နာသနားမႈ၊ စိတ္ႏွိမ့္ခ်မႈ၊ ဘာ၀နာပြားမ်ားမႈ စေသာ လူအမ်ား အထင္အျမင္ေသးသည့္က်င့္စဥ္ျဖင့္ မထင္ရွား၊ ဗုဒၶသံဃာ သည္ ကား ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္တည္ျမဲခဲ့၏။ ဤအခ်က္ကို ေထာက္ခ်င့္၍ အင္ပါယာၾကီးမ်ား၏ ေနာက္ကြယ္ရွိ ဒႆန အေတြးအျမင္မွာ အလြန္တိမ္၍ ဗုဒၶသံဃာ၏ အေျခခံတရားမွာ နက္နဲသည္ဟု ကၽြႏု္ပ္တို႔သိရွိနားလည္ၾကရေပမည္ ဟု ဥေရာပ ဗုဒၶစာေပပညာရွင္ ေဒါက္တာ Edward Conze ၏ Buddhism – It’s Essence and Development စာအုပ္တြင္ ေရးသားထားသည္။
ဗုဒၶ၀ါဒသည္ အာဏာျဖင့္ ဦးစီးေဆာင္ရြက္မႈစနစ္၊ အမိန္႔ေပးစနစ္ကိုပယ္၍ လြတ္လပ္စြာ ဆင္ျခင္သံုး သပ္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္မႈကို အားေပးေသာ၀ါဒျဖစ္၏။ ဤအယူသည္သာမွန္၍ အျခားအယူ အားလံုးသည္ အခ်ည္းႏွီးျဖစ္သည္ဟု မထင္မွတ္သင့္ ဟူေသာ ဗုဒၶဩ၀ါဒကို လက္ခံထားေသာသူ၏ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚယံုၾကည္ခြင့္ကုိ ေလးစားရေပမည္။
ဗုဒၶ၏သံဃာအဖြဲ႔အစည္း ယခုကဲ့သို႔ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွည္ၾကာရျခင္းမွာဗုဒၶသည္ သံဃာ ကိစၥမ်ားကို ညီညီညြတ္ညြတ္ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အေလးအနက္ေဟာ၏။ ဗုဒၶလိုလားေသာ ညီညြတ္မႈ သည္ အခုေခတ္လူမ်ား နားလည္ေသာ အမ်ားစုညီညြတ္မႈမဟုတ္ေပ။ ရဟန္းဦးေရနည္းပါးေသာ၊ သံဃာ၏သမိုင္းဦးေခတ္ႏွင့္ ဆီေလ်ာ္ေသာ က်ပ္ျပည့္တင္းျပည့္ ညီညြတ္မႈမ်ိဳးျဖစ္၍ သံဃာ၏ ဥပုသ္ျပဳမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား၌ အထင္အရွားေတြ႔ရ၏။
တေသြး၊ တသံ၊ တမိန္႔စနစ္ကို ဆန္႔က်င္၍ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္မႈကိုအားေပးေသာ ဗုဒၶသံဃာသည္ ဒီမိုကေရစီ၀ါဒကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေသာအဖြဲ႔ျဖစ္၏။ အာဏာရွင္စနစ္ၾကီးစိုးေသာ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ မ်ား၌ အဖိႏွိပ္ခံ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ မွီခိုအားထားရာျဖစ္၍ ပုဂၢလိကလြတ္လပ္မႈလြန္ကဲျပီး တဘက္စြန္း ေရာက္ေနေသာ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား၌မူ ဗုဒၶ၏ အလယ္လမ္းစဥ္ကို ေဖာ္ညႊန္းေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္၏ ဟု ဦးေအးေမာင္၏ ဗုဒၶ ႏွင့္ ဗုဒၶ၀ါဒ စာအုပ္တြင္ ဆိုထားသည္။
ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔၏အျခားထူးျခားေသာအေၾကာင္းတခုမွာ သံဃာအဖြဲ႔၌ ရဟန္းတို႔၏ ပုဂၢလိက လြတ္လပ္မႈကို ထိပါးခ်ဳပ္ခ်ယ္မည့္ အာဏာရေခါင္းေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မရွိျခင္းျဖစ္၏။
ဗုဒၶႏွင့္ သံဃာ၏ဆက္ဆံမႈကို ဘုရင္ႏွင့္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔၏ ဆက္ဆံမႈႏွင့္ပံုခိုင္းျခင္းသည္ မွား၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဘုရင္သည္ ႏိုင္ငံလူထု၏ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ျဖစ္၍ဗုဒၶသည္ကား သံဃာက မိမိအား ဦးစီးေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ စြဲမွတ္ထားျခင္းကို မလိုလားေခ်။အာနႏၵာ… ငါသာလွ်င္ သံဃာကို ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ျပဳအံ့၊ သံဃာသည္ … ငါအားသာလွ်င္အားကိုးရန္ရွိလတၱံ ဟူေသာ စိတ္ဆႏၵသည္ ငါဘုရား၌မရွိ ဟု မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္တြင္ ေဟာၾကားထားသည္။
ပုဂၢိဳလ္ကိုးကြယ္မႈစနစ္ (သို႔) အာဏာရွင္စနစ္သည္ ဗုဒၶ၏အလိုဆႏၵႏွင့္လံုး၀ဆန္႔က်င္ေသာ စနစ္ျဖစ္ ၏။ သူမိုက္သည္ မိမိ၌မရွိေသာ ဂုဏ္သတင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ရဟန္းတို႔၏ဦးစီးေခါင္း ေဆာင္အျဖစ္ ကိုလည္းေကာင္း၊ ေက်ာင္း၌အစိုးရျခင္းကိုလည္းေကာင္း၊ လူပရိသတ္၏ပူေဇာ္ျခင္းကိုလည္းေကာင္း အလိုရွိ၏ - ဟုလည္း ဓမၼပဒ ဂါထာ ၇၃ တြင္ ေဟာခဲ့ပါသည္။
ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္ျပဳျပီးေနာက္ ဘိကၡဳသံဃာသည္ ဗုဒၶအလိုဆႏၵ ႏွင့္အညီေခါင္းေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မရွိေသာ ဘာသာေရးအဖြဲ႔ျဖစ္လာ၏။
၀ႆာကာရအား အရွင္အာနႏၵာ၏ မိန္႔ၾကားရာတြင္ ပု႑ားၾကီး ငါဘုရားကြယ္လြန္ေသာအခါ ဤရဟန္း သည္ သင္တို႔၏ ကိုးကြယ္စရာ ျဖစ္လတၱံဟု ဘုရားရွင္ ထားအပ္ေသာ တပါးေသာ ရဟန္းမွ်သည္ မရွိဟု ဆိုခဲ့သည္။
သို႔ျဖစ္၍ ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔၌ သူတပါးအား အမိန္႔ေပးႏိုင္ေသာအာဏာရေခါင္းေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မရွိ၊ သံဃာ့ကိစၥမ်ားကို စီမံေဆာင္ရြက္ရန္ သံဃာက တာ၀န္လႊဲအပ္ထားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားရွိသည္မွန္၏။ သို႔ရာတြင္ ထိုပုဂၢိဳလ္သည္ မိမိသေဘာဆႏၵအေလ်ာက္ ျပဳျခင္းမဟုတ္ဘဲ သံဃာ၏ကိုယ္စား ျပဳမူေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အထူးသတိျပဳရ၏။
ထိုရဟန္းသည္ တဖန္သံဃာ၏ အမႈတို႔၌ စြမ္းႏိုင္၏။ သံဃာ၏ကိစၥတို႔၌ ေကာင္းစြာခံယူ၏။ ရဟန္းအေပါင္းက ေစသည္ရွိေသာ္ လိုက္နာ၏။ ထိုသို႔လိုက္နာသျဖင့္ ငါျပဳ၏ ဟူ၍ မေထမဲ့ျမင္မျပဳရ ဟု မဟာ၀ဂၢပါဠိေတာ္၌ ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။
ဗုဒၶသည္ စစ္မွန္ေသာ ဓမၼသေဘာကိုသာ လက္ခံက်င့္သံုးသူျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ဗုဒၶသံဃာ အဖြဲ႔ကိုလည္း ဓမၼတရားသေဘာအရသာဖြဲ႔စည္းထားသည္။ ဥပဇၨ်ာယ္ဆရာသည္ တပည့္ထက္ ရဟန္း၀ါၾကီး၍ တတ္သိလိမၼာသည္မွန္ေသာ္လည္း စင္စစ္အျမဲအျပစ္ကင္းေသာသူ မဟုတ္ရကား လမ္းမွားေနေသာ ဆရာအား အမွန္ကိုညႊန္ျပရန္မွာ တပည့္၏ ၀တၱရားျဖစ္ေၾကာင္း ၀ိနည္းေတာ္၌ ျပဆိုထား၏။
ဆရာသည္ မေမြ႔မေလ်ာ္ျခင္းျဖစ္ၾကအံ့၊ တပည့္သည္ ဆရာအား အရပ္တပါးသို႔ ကိုယ္တိုင္ေခၚေဆာင္ သြားရမည္။ သူတပါးကိုေသာ္လည္းေကာင္း ေခၚေဆာင္သြားေစရမည္။ ဆရာအား တရားစကားကိုမူ လည္း ေဟာေျပာရမည္။ ဆရာအား ေတြးေတာမႈ သံသယ ကုကၠဳစၥျဖစ္အံ့၊ တပည့္သည္ပယ္ ေဖ်ာက္ရ မည္။ ဆရာသည္ မွားေသာအယူ ယူျငားအံ့၊ တပည့္ကေျဖရွင္းရမည္။ တရားစကားကိုမူလည္း ေဟာေျပာရမည္ဟု ၀ိနည္းေတာ္တြင္ ေဟာခဲ့သည္။
၀ိနည္းပါဠိေတာ္မ်ားကို ေထာက္ခ်င့္၍ ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔တြင္ ဆရာႏွင့္ တပည့္၏ဆက္ဆံမႈသည္ပင္ အထက္ႏွင့္ ေအာက္ ဆက္ဆံမႈမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ အတူေနမိတ္ေဆြႏွစ္ဦး၏ တန္းတူရည္တူ ဆက္ဆံမႈ မ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္း သိအပ္၏။ ဤသို႔ အဆင့္အတန္းခြဲျခားမႈမရွိျခင္း၊ မည္သူ႔ကိုမွ်အာဏာ အပ္ႏွင္းမထား ဘဲ အဖြဲ႔၀င္အားလံုး လြတ္လပ္မႈရွိျခင္းသည္ ဗုဒၶသံဃာ၏ ထူးျခားေသာ လကၡဏာ ျဖစ္သည္။
ဘီစီေျခာက္ရာစုေခတ္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံငယ္မ်ား၌ခတၱိယေခါင္းေဆာင္တို႔သည္ မၾကာခဏ စည္းေ၀း၍ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ မဲဆႏၵျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ျခင္း စေသာဒီမိုကေရစီနည္းမ်ားျဖင့္ တိုင္းေရး ျပည္မႈကိစၥမ်ားကို စီမံေဆာင္ရြက္ၾက၏။ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္၌ ဗုဒၶက ၀ဇၨီမင္းတို႔သည္ မၾကာခဏ အညီအညြတ္စည္းေ၀း၍ တိုင္းေရးျပည္မႈကိစၥမ်ားကို ေဆာက္ရြက္ၾကသည့္ နည္းတူ ရဟန္းတို႔ သည္ မၾကာခဏစည္းေ၀း၍ သံဃာကိစၥမ်ားကို အညီအညြတ္ေဆာင္ရြက္ေနၾက သမွ်ကာလပတ္လံုး ၾကီးပြားတိုးတက္ရန္ရွိေၾကာင္း မိန္႔ၾကားေသာစကားကို သတိျပဳအေလးထားသင့္ေပသည္။
ထို႔အျပင္ ဗုဒၶ၀ါဒႏွင့္ ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔သည္ ဘုရင္မ်ားအုပ္စိုးေသာ ေကာသလ၊မဂဓ စသည့္ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား၌ လည္းထြန္းကားခဲ့၏။ သို႔စဥ္လ်က္ ဗုဒၶသံဃာ၌ ဘုရင္ကဲ့သို႔ေသာ အာဏာပါ၀ါ ပိုင္ပုဂၢိဳလ္မရွိျခင္းသည္ ဗုဒၶကိုယ္တိုင္က လြတ္လပ္မႈကို ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုး၍ ရဟန္းတို႔၏ ပုဂၢလိကလြတ္လပ္မႈကို အားေပးလိုျပီး အာဏာစက္ကို မလိုလားေၾကာင္း မွတ္ယူထုိက္သည္။
ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔သည္ တေသြး၊ တသံ၊ တမိန္႔ စနစ္ကို ဆန္႔က်င္၏။ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ လူတိုင္း၏လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ေတြးေခၚမႈကိုေလးစား၏။ မိမိအယူကိုျမွင့္တင္၍အျခားအယူအားႏွိမ့္ခ်ျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ျခင္းကို တားျမစ္၏။ ရဟန္းသည္ အလိုနည္း၍ သားမယားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္းဥစၥာ သံေယာဇဥ္လည္း မရွိရ ကား စဥ္းစားေတြးေခၚ၍ အမွန္တရားကို ရွာၾကံရာ၌ မ်ားစြာလြတ္လပ္၏။ စင္စစ္ကမၻာ့ဘာသာ၀ါဒ သမိုင္း၌ ဗုဒၶသံဃာသည္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လြတ္လပ္မႈကို အမ်ားဆံုး ဦးစားေပးေသာ ဘာသာေရး အဖြဲ႔ျဖစ္ေၾကာင္းယံုမွားဖြယ္မရွိေပ။
ဗုဒၶအလိုအရ ရဟန္းသံဃာသည္ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ မင္း၊ မႉးမတ္၊၀န္ၾကီးတို႔ႏွင့္ ဆက္ဆံရာ၌ အထူးဆင္ျခင္ ရ၏။ ဗုဒၶသည္ မင္း၏ နန္းေတာ္သို႔ ရဟန္းတို႔မၾကာခဏ သြားလာျခင္း၏အျပစ္ကို ေဟာၾကားခဲ့၏။ စစ္တပ္မ်ား စစ္ေရးျပျခင္း၊ စစ္ခ်ီတက္ျခင္းကိုၾကည့္ရွဳေသာ ရဟန္းသည္ပါစိတ္အာ ပတ္သင့္၏။ စင္စစ္ သံဃာအဖြဲ႔ မ်ားသည္ ႏိုင္ငံအစိုးရတို႔၏ အားေပးကူညီမႈကို မရရွိပါက ၾကာရွည္တည္တ့ံမည္မဟုတ္ေခ်။
ေရွးအိႏၵိယ သကၠတ ဥပေဒက်မ္းမ်ား၌ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းတို႔၏စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားကို ဘမယဥပေဒဟုေခၚ၍ ယင္းတို႔ကို ဘုရင္မ်ားက ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည္။ ေဖာက္ဖ်က္သူမ်ား အားအေရးယူမည္ဟုဆို၏။
အုပ္စိုးသူမင္းေကာင္းမင္းျမတ္မ်ားကသာ သာသနာအက်ိဳးႏွင့္ဗုဒၶသံဃာအဖြဲ႔ၾကီး စည္ပင္တိုးတက္ျပီး သူေတာ္ ေကာင္းတရားမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶသည္ အုပ္စိုးသူ အစိုးရမင္းတို႔၏ အက်င့္သီလ ေကာင္းမြန္ေရးကိုအေလးေပးေသာအားျဖင့္ မင္းေကာင္း မင္းျမတ္တို႔က်င့္အပ္ေသာ ( ရာဇဓမၼ ) တရား ၁၀ ပါးကို ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။
စကၠ၀တၱီသီဟနာဒသုတ္တြင္ မင္းေကာင္းအစိုးရေကာင္းတို႔မည္သည္ မိမိတို႔ျပဌာန္းလိုေသာ ဥပေဒကို ေကာင္းစြာသိရွိနားလည္မႈွရွိရမည္။ ငါ့မွာ ဥပေဒျပဌာန္းခြင့္အာဏာရွိသည္ဆိုကာမွ် သေဘာထားျဖင့္ ျပဌာန္းျခင္းမျပဳအပ္။ တရားဥပေဒကို ျပဌာန္းရာ၌အေၾကာင္းယုတၱိခိုင္လံုမႈရွိျပီး စိတ္ႏွလံုးေကာင္း ျဖင့္သာ ျပဌာန္းရမည္ ဟု မိန္႔ဆုိခဲ့၏။
ဗုဒၶသည္ ရဟန္းတို႔၏ ညီညြတ္မႈ၊ လူတို႔၏ ညီညြတ္မႈကို လိုလားေတာ္မူရကားဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦးအား လည္းေကာင္း၊ အုပ္စုအခ်င္းခ်င္းကြဲျပားေသာအဖြဲ႔မ်ားၾကားအားလည္းေကာင္း ျပန္လည္သင့္ ျမတ္ေအာင္ျပဳျခင္းသည္ စင္စစ္ ဗုဒၶဩ၀ါဒႏွင့္ အညီျဖစ္၏။ ရဟန္းသည္ ကြဲျပားေသာ သူတို႔ကို ေစ့စပ္တတ္၏။ညီညြတ္သူတို႔ကို အားေပးတတ္၏။ ညီညြတ္မႈ၌ ေမြ႔ေလ်ာ္ေလ်ာ္ပိုက္၏။ ညီညြတ္မႈကို ျပဳေသာစကားကို ဆိုေလ့ရွိ၏ ဟု မဇၥ်ိမနိကာယ္၊ စူဠပတၱိ ပေဒါမသုတ္တြင္ ေဟာထားသည္။ ဤတရားေတာ္အရ ျမတ္ဗုဒၶသည္ သူ၏သံဃာမ်ားအား ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ညီညြတ္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အားေပးေၾကာင္း သတိမူထိုက္သည္။
ဗုဒၶ၏ ရဟန္းသံဃာမ်ားအေပၚ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားကို မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္တြင္ အထင္အရွားေတြ႔ရ သည္။ ရဟန္းတို႔ အၾကင္မွ်ေလာက္ ကာလပတ္လံုး အသင္တို႔သည္ အစဥ္မျပတ္စည္း႐ံုးညီညြတ္စြာ သံဃာကိစၥကို ျပဳလုပ္၍ေန၏။ အၾကင္မွ်ေလာက္ ကာလပတ္လံုး အသင္တို႔သည္ သံဃာတာ၀န္ဟူသမွ်ကို ေဆာင္ရြက္ေန၏။ အၾကင္မွ်ေလာက္ ကာလပတ္လံုး သံဃာ၏ စည္းကမ္းဥပေဒ တခုခုကို မက်ဴးလြန္၊ မေဖာက္ဖ်က္၊ အၾကင္မွ်ေလာက္ ကာလပတ္လံုး အသင္တို႔သည္ မိမိတို႔၏ သီတင္းသံုးေဖာ္အားလံုး၏ ခ်မ္းသာေရးကို ေၾကာင့္ၾက၍ေနၾက၏။ ထိုမွ်ေလာက္ကာလပတ္လံုး အသင္တို႔သည္ ဆထက္ထမ္းပိုး တိုးတက္မႈ ရွိေနေပလိမ့္မည္။ ဆုတ္ယုတ္မႈရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေပ ဟု ေဟာခဲ့ပါသည္။
ဗုဒၶက ယခုအခါတြင္ သင္တို႔သည္ မိမိ ကုိယ္ကိုသာလွ်င္ မိမိ၏မွီခိုအားထားရာ ျပဳလုပ္ၾကေလာ့။ ဤ သံသရာပင္လယ္၌ မိမိကိုယ္ကိုသာလွ်င္ ကၽြန္းျပဳလုပ္ၾကေလာ့။ ဓမၼကို မိမိ၏ကၽြန္းျပဳလုပ္ၾကေလာ့။ ဓမၼကို ကိုးစားၾကေလာ့ ဟုလည္း မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
ဗုဒၶကြယ္လြန္ခ်ဳပ္ျငိမ္းျပီးသည့္ေနာက္ ငါတို႔၏ ဆရာမရွိေတာ့ျပီ ဟု သင္တို႔ ေတြးထင္ေကာင္း ေတြးထင္ၾကေပလိမ့္မည္။ စင္စစ္ေသာ္ကား ငါပရိနိဗၺာန္၀င္စံခ်ဳပ္ျငိမ္းသြားျပီးေနာက္ ငါညႊန္ျပထားခဲ့သည့္ တရားဓမၼႏွင့္ ၀ိနည္းအဆံုးအမမ်ားသည္ သင္တို႔၏ ဆရာပင္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္ ဟုလည္း တရားဓမၼႏွင့္ ၀ိနည္းကို ေစာင့္ထိန္းအားကိုးၾကဟု မိန္႔ဆိုခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚ၌ ဗုဒၶဘာသာ အထြန္းကားဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္သည္ဟုျမန္မာဗုဒၶ၀ါဒီတို႔ ယံုၾကည္ၾက၏။ စင္စစ္ ေက်ာင္း၊ ကန္၊ ဘုရား၊ ေစတီ၊ ပုထိုး ေပါျမားျခင္း၊ပိ႗ကတ္စာေပကို အာဂံုေဆာင္ေသာသူမ်ားရွိျခင္းသည္ သာသနာထြန္းကားေသာ အစစ္အမွန္လကၡဏာမ်ားဟု ဆိုႏိုင္ရန္ ခက္ခဲသည္။ ဗုဒၶဩ၀ါဒကို အျမဲ လိုက္နာက်င့္သံုးေသာ ပုဂၢိဳလ္ေပါမ်ားမွသာ ဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားသည္ဟ ုဆိုႏိုင္ေၾကာင္း မွတ္သားထားသင့္ေပသည္ဟု ဦးေအးေမာင္က သူ၏ ဗုဒၶႏွင့္ဗုဒၶ၀ါဒ စာအုပ္တြင္ သတိေပးထားသည္။
ယခုအခါ စစ္အာဏာရွင္ မိစၦာ၀ါဒီမ်ားၾကီးစိုးခ်ဳပ္ကိုင္ေနေသာျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶ၏ သာသနာႏွင့္ ရဟန္း၊သံဃာ အပါအ၀င္ စစ္မွန္ေသာ ဓမၼတရားအားလံုးတို႔သည္ စစ္အာဏာစက္ေအာက္တြင္ ညွိဳးမွိန္ၿပီး ဖိႏွိပ္၊ ဖမ္းဆီး၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းခံေနရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သာသနာကို ႐ိုေသေလးစား ယံုၾကည္အားကိုးေသာ ရဟန္း၊ သံဃာႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္အေပါင္းတို႔သည္ ဗုဒၶ၏ မြန္ျမတ္ေသာသာသနာ အတြက္ အဓမၼတရားေတြ ကို အသက္ေပးကာ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ျဖစ္ေပသည္။
ဧရာ၀တီမွ ကူးယူေဖၚျပသည္။
ဤပုိ႔စ္ရဲ႕အေပၚထင္ျမင္သုံးသပ္ခ်က္
Print this post
0 comments:
Post a Comment