.

Swine flu: influenza A (H1N1) pandemic အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

ေမး။ Swine Flu ဆိုတာ ဘာလဲ?

ေျဖ။ ရာသီအလိုက္ တုပ္ေကြး၊ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြး၊ ၀က္တုပ္ေကြး၊ စသည္ျဖင့္ တုပ္ေကြးေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိရာ ယခုျဖစ္ေပၚေနေသာ Swine Flu ကပ္ေရာဂါသည္ ယခင္တုပ္ေကြးေရာဂါမ်ားႏွင့္ မတူပဲ ေျမာက္အေမရိက ၀က္တုပ္ေကြး၊ ေျမာက္အေမရိက ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြး၊ ရာသီအလိုက္ လူတုပ္ေကြးႏွင့္ အာရွ-ဥေရာပ ၀က္တုပ္ေကြးတို႔ ေပါင္းစပ္ထားေသာ New Influenza A ( H1N1 ) ဗိုင္းရပ္စ္ အသစ္ျဖစ္သည္။



လူမွလူသို႔ လွ်င္ျမန္စြာ ကူးစက္လ်က္ရွိရာ ႏိုင္ငံ ၇၀-ေက်ာ္တြင္ ကူးစက္ပ်ံ႔ႏွံ႔မႈ ျဖစ္ပြားသျဖင့္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ ( Word Health Organization ) က Pandemic အဆင့္ ၆-အျဖစ္ ၂၀၀၉-ခု ဇြန္လ ၁၁-ရက္ေန႔တြင္ ေၾကျငာခဲ့သည္။

ေမး။ Swine Flu ဘယ္လို ကူးစက္ႏိုင္သလဲ

ေျဖ။ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းမွတဆင့္ ကူးစက္ပါတယ္။ လူနာ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ ႏွာေခ်ျခင္းျဖင့္ တိုက္ရိုက္ေသာ္၄င္း။ လူနာ၏ ခၽြဲ သလိပ္ ခႏၶာကိုယ္အရည္ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားကို ကိုယ္တြယ္ ထိေတြ႔ျခင္းမွေသာ္၄င္း ကူးစက္ႏိုင္ပါသည္။

ေမး။ Swine Flu ကပ္ေရာဂါ၏လကၡဏာမ်ားက ဘာလဲ

ေျဖ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ရာသီအလိုက္ တုပ္ေကြးေရာဂါ လကၡဏာမ်ားႏွင့္ ဆင္တူပါသည္။
အဖ်ားရွိျခင္း။ ( ကိုယ္ပူခ်ိန္ ၃၈-ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္အထက္ ရွိျခင္း )
ႏွာရည္ယိုျခင္း၊ ႏွာေခ်ျခင္း။
ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ ေခ်ာင္းအလြန္ဆိုးျပီး ေမာျခင္း။
လည္ေခ်ာင္း နာျခင္း။
ကိုယ္လက္ ကိုက္ခဲျခင္း။
ေခါင္းကိုက္ျခင္း။
အသက္ရွဴ ၾကပ္ျခင္း။
အစားအေသာက္ ပ်က္ျခင္း။
ဂဏာမျငိမ္ ျဖစ္ျခင္း။
တခါတရံ ပ်ိဳ႔အန္ျခင္း။
၀မ္းသြားျခင္း။
သတိလစ္ျခင္း။

ေမး။ သာမန္ တုပ္ေကြးေရာဂါႏွင့္ ယခု Swine Flu ကပ္ေရာဂါ ဘယ္လိုခြဲျခား သိႏိုင္သလဲ

ေျဖ။ သာမန္အားျဖင့္ ေရာဂါလကၡဏာခ်င္း ဆင္တူျဖစ္ပါသည္။ ရာသီအလိုက္ တုပ္ေကြးေရာဂါသည္ ရာသီအလိုက္ မၾကာခဏျဖစ္ပြားသျဖင့္ လူမ်ားတြင္ ကိုယ္ခံစြမ္းအား အတိုင္းအတာတခုအထိ ရွိေနပါသည္။

Swine Flu ကပ္ေရာဂါသည္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးအသစ္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မည္သူ႔တြင္မွ် ကိုယ္ခံစြမ္းအား မရွိပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရာဂါလကၡဏာ ပိုမိုျပင္းထန္ျပီး အသက္အရြယ္မေရြး လူအားလံုးတြင္ ျဖစ္ပြားႏိုင္ကာ ကေလးမ်ား ၊ အသက္အရြယ္ ႀကီးရင့္သူမ်ား၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ား၊ နာတာရွည္ေရာဂါရွိသူမ်ားႏွင့္ ကိုယ္ခံစြမ္းအား က်ဆင္းသူမ်ားတြင္ အသက္ဆံုးရႈံးမႈ မ်ားျပားႏိုင္ပါသည္။ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ျခင္းျဖင့္သာ ေရာဂါ ခြဲျခား သိရွိႏိုင္ပါသည္။

ေမး။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံမည္မွ်သို႔ Swine Flu ကပ္ေရာဂါ ျပန္႔ႏွံ႔ေနပါသလဲ

ေျဖ။ ၂၀၀၉-ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၁-ရက္ေန႔အထိ WHO မွ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္အရ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေပါင္း ၇၄-ႏိုင္ငံတြင္ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္မႈ စစ္ေဆးအတည္ျပဳခ်က္အရ ၂၈၇၇၄-ဦး ေရာဂါျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး ၁၄၄-ဦး ေသဆံုးခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၀၉-ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၇-ရက္ေန႔မွစျပီး ျဖစ္ပြားသူ ၂-ဦး ရွိျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ေမး။ ယခင္ကျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ကမၻာ့လူတုပ္ေကြး ကပ္ေရာဂါမ်ားကို သိပါသလား

ေျဖ။ Spanish Flu-၁၉၁၈-၂၀ လူ သန္းေပါင္း၅၀-ေသဆံုးသည္။ Asian Flu-၁၉၅၇-၅၈ လူ ၂-သန္း ေသဆံုးသည္။ Hong Kong Flu ၁၉၆၈-၆၉ လူ ၁-သန္း ေသဆံုးသည္။

ေမး။ Swine Flu ကပ္ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ ကာကြယ္ရန္ လိုက္နာရမည့္အခ်က္မ်ားကဘာလဲ

ေျဖ။ တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းမႈကို ဂရုျပဳ ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
ႏွာေခ် ေခ်ာင္းဆိုးလွ်င္ လက္ကိုင္ပု၀ါျဖင့္ ဖံုးအုပ္ျခင္း။
လက္ကို ဆပ္ျဖာျဖင့္ စင္ၾကယ္စြာ ေဆးေၾကာျခင္း။ အႀကိမ္ႀကိမ္ေဆးေၾကာျခင္း။
ေကာင္းစြာ အိပ္စက္အနားယူျခင္း။
အာဟာရျပည့္၀သည့္ အစားအစာမ်ား စားသံုးျခင္း။
ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ မွန္မွန္ျပဳလုပ္ျခင္း။
ေလေကာင္းေလသန္႔ ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနထိုင္ျခင္း။
လူထူထပ္ေသာေနရာႏွင့္ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားသို႔ သြားေရာက္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
အရက္ လြန္ကဲစြာေသာက္သံုးျခင္းႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
ေရာဂါျဖစ္ပြားသူမ်ားႏွင့္ သံသယရွိသူမ်ားမွ ၆-ေပအကြာတြင္ ေနထိုင္ျခင္း။
ေရာဂါ မကူးစက္ေစရန္ ႏွာေခါင္းႏွင့္ပါးစပ္ကို လံုေအာင္ဖံုးအုပ္သည့္ Surgical Mask ကို အသံုးျပဳျခင္း။
ေရာဂါရွိသူ၏ ေနအိမ္ႏွင့္ ေဆးရံုမ်ားသို႔ မလိုအပ္ဘဲ သြားေရာက္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း။

ေမး။ စာသင္ေက်ာင္း, လုပ္ငန္းခြင္, ဟိုတယ္မ်ားတြင္ ေရာဂါမျဖစ္ပြားေစရန္ မည္သို႔ေနထိုင္ေဆာင္ရြက္သင့္သနည္း

ေျဖ။ အေဆာက္အဦးမ်ား ေလ၀င္ေလထြက္ ေကာင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
ပတ္၀န္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရးကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
အမႈိက္ႏွင့္ အညစ္အေၾကးမ်ားကို စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ျခင္း။
လူ႔အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ား၊ ေလွကား၊ ဓာတ္ေလွကား၊ နံရံမ်ားႏွင့္ ရံုးတြင္းပရိေဘာဂမ်ားကို တေန႔ ၂-ႀကိမ္ မွ ၃-ႀကိမ္ ပိုးသန္႔စင္ျခင္း။
စာသင္ေက်ာင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္၊ ဟိုတယ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ားအားလံုး၏ က်န္းမာေရးကို ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈျခင္း။

ေမး။ Swine Flu ေရာဂါ၏ ကာကြယ္ေဆး ရွိပါသလား

ေျဖ။ ကာကြယ္ေဆး ထုတ္လုပ္ရန္ ေရာဂါစတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္မွ ကာကြယ္ေဆးရသည့္ အခ်ိန္အထိ အနည္းဆံုး ၃-၄ လ ၾကာႏိုင္ျပီး စက္မႈဖြံ႔ျဖိဳးျပီးေသာ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ကမၻာ့လူဦးေရ အားလံုးအတြက္ မလံုေလာက္ႏိုင္ပါ။

ေမး။ ေရာဂါျဖစ္ပြားလွ်င္ ကုသႏိုင္သည့္ေဆး ရွိပါသလား

ေျဖ။ Tamiflu ( Osaltamivir ) ႏွင့္ Relenza ( Zanamivir ) ေဆး ၂-မ်ိဳးသည္ Swine Flu ေရာဂါပိုးကို ကုသႏိုင္စြမ္း ရွိေၾကာင္း အေထာက္အထား ရွိပါသည္။ ေရာဂါစတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္မွ ၄၈-နာရီအတြင္း သံုးစြဲပါက ပိုမိုထိေရာက္မႈ ရွိပါသည္။

ေမး။ Swine Flu ကပ္ေရာဂါျဖစ္သူသည္ မည္သို႔ေနထိုင္ရမည္နည္း

ေျဖ။ မိမိက်န္းမာေရး အျမန္ေကာင္းမြန္လာေစရန္ႏွင့္ အျခားသူမ်ားသို႔ မကူးစက္ေစရန္အတြက္ စတင္ဖ်ားသည့္ေန႔မွ ( ၁၀ ) ရက္အထိ ဖ်ားနာသူႏွင့္ ဖ်ားနာသူအား အနီးကပ္ေစာင့္ေရွာက္သူသည္ Surgical Mask တပ္ဆင္ထားရမည္။ မိမိအိမ္တြင္ ေနထိုင္ရမည္။
ရံုး၊ ေက်ာင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားႏွင့္ ခရီးသြားလာျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။
ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆိုးလွ်င္ လက္ကိုင္ပု၀ါ အသံုးျပဳရမည္။ လက္ကိုဆပ္ျပာျဖင့္ စနစ္တက် ေဆးရမည္။
အာဟာရျဖစ္ေသာ အစားအစာမ်ားစားရန္ ႏွင့္ အရည္မ်ားမ်ား ေသာက္ရမည္။
လူနာအတြက္ သီးသန္႔ေနထိုင္ရန္ ေနရာရွိပါက ေလေကာင္းေလသန္႔ ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။
က်န္းမာေရးဌာနႏွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရမည္။
အသံုးျပဳျပီးေသာ လူနာအသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားကို ၀.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း Bleach ျဖင့္ မိနစ္ ၃၀-စိမ္ထားရမည္။ သို႔မဟုတ္ ေရေႏြးျဖင့္ ျပဳတ္ေလွ်ာ္ရမည္။
လူနာျပဳစုျပီးတိုင္း လက္ကို ဆပ္ျပာျဖင့္ ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာရမည္။ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ အရက္ျပန္ (Alcoho Rub ) ကို အသံုးျပဳႏိုင္သည္။

ေမး။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ လက္ကို ဆပ္ျပာျဖင့္ ေဆးေၾကာသင့္သလဲ

ေျဖ။ ႏွာေခ်ေခ်ာင္းဆိုးျပီးခ်ိန္။
အလုပ္ႏွင့္ ျပင္ပမွ ျပန္လာခ်ိန္။
လူနာကို ျပဳစုျပီးခ်ိန္။
လူနာအသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကို ကိုင္တြယ္ျပီးခ်ိန္။
အစာမစားမီ ႏွင့္ စားျပီးခ်ိန္။

ေမး။ Surgical Mask ဘယ္လိုအသံုးျပဳမလဲ

ေျဖ။ ပါးစပ္ႏွင့္ ႏွာေခါင္း အားလံုးလံုျခံဳေအာင္ တပ္ဆင္ရမည္။ Surgical Mask တပ္ဆင္ထားခ်ိန္တြင္ Surgical Mask ျပင္ပတြင္ ပိုးမႊးမ်ား တြယ္ကပ္ႏိုင္သျဖင့္ လက္ျဖင့္ ကိုယ္တြယ္ျခင္းကို ေရွာင္ရမည္။
Surgical Mask စိုထိုင္းလာလွ်င္ ပိုးမႊားမ်ား လြယ္ကူစြာတြယ္ကပ္ႏိုင္သျဖင့္ အသစ္လဲလွယ္ တပ္ဆင္ရမည္။
တခါသံုး Surgical Mask မ်ားကို ပိုးသန္႔စင္ျပီး စနစ္တက် စြန္႔ပစ္ရမည္။
ျပန္လည္အသံုးျပဳႏိုင္ေသာ Surgical Mask မ်ားကို ပိုးသန္႔စင္ျပီး ေသခ်ာစြာေလွ်ာ္ဖြပ္ျပီးမွ အသံုးျပဳရမည္။
Surgical Mask အသံုးျပဳျပီးတိုင္း လက္ကို ဆပ္ျပာျဖင့္ ေသခ်ာစြာ ေဆးေၾကာရမည္.။ အရက္ျပန္ ( Alcohol Rub ) အသံုးျပဳႏိုင္သည္။

ကမၻာသူ ကမၻာသား အားလံုး Swine Flu ကပ္ေရာဂါေဘးမွ ကင္းေ၀းၾကပါေစ။
ဆရာ၀န္တဦး။

ဤပုိ႔စ္ရဲ႕အေပၚထင္ျမင္သုံးသပ္ခ်က္

Print this post

0 comments:

Post a Comment

Bookmark and Share
    ျဖတ္သန္းျခင္း(မေရရာမႈမ်ားစြာျဖင့္)

    Blog Archive

    အျပဳသေဘာမ်ိဳးေျပာခဲ့ပါ။

    ေရြးခ်ယ္ ဖတ္ရႈဖြယ္ရာ

    ေဒၚလာေပါက္ေစ်းသိဖုိ႔

    အလ်ဥ္းသင့္ရာေပါ့

^ အေပၚသို႕